Zwangerschapsafbreking

In het jaarlijkse inspectierapport is te lezen dat 55% van de vrouwen met een verzoek tot zwangerschapsafbreking zich in eerste instantie tot de huisarts wendt. 31% van de vrouwen maakt direct een afspraak bij een abortuskliniek voor een eerste gesprek, de overige 14% komt bij de kliniek binnen via een andere arts (bv. gynaecoloog). Het aantal zwangerschapsafbrekingen in Nederland bedraagt al sinds 2011 ongeveer 30.000; 27.000 daarvan betreft vrouwen die in Nederland wonen (dus ruim 3.000 vrouwen uit het buitenland; jaarrapportage Wafz 2017). Ongeveer 16.500 van deze vrouwen benaderen jaarlijks hun huisarts met een verzoek tot afbreking van hun zwangerschap. Daarbij komen nog de vrouwen die uiteindelijk toch afzien van een abortus. Hierover zijn geen exacte cijfers bekend. Een derde van de vrouwen die de zwangerschap wensen af te breken heeft ooit al een abortus gehad.

U zult in uw praktijk gemiddeld twee tot drie keer per jaar geconfronteerd worden met een vrouw die ongepland en/of ongewenst zwanger is geraakt. In sommige praktijken kan dit wat vaker zijn, afhankelijk van de patiëntenpopulatie. Ongepland wil echter niet altijd zeggen dat de zwangerschap ook ongewenst is. Ruim 15% van de vrouwen heeft vóór het consult met de huisarts nog géén beslissing genomen en zo’n 8% verandert daarna van gedachten. Dit betekent dat ruim 23% van de vrouwen die de huisarts voor de eerste keer consulteren vanwege de ongeplande zwangerschap, nog niet definitief heeft besloten wat ze wil en openstaat voor begeleiding.

Ondanks het feit dat u relatief weinig met abortus te maken krijgt, is het belangrijk dat u goed op de hoogte bent van het wettelijk kader waarbinnen een abortus in Nederland mag plaatsvinden. Ook is het belangrijk dat u als huisarts de vrouw kunt helpen bij het maken van een weloverwogen besluit. Om haar goed te kunnen voorlichten is kennis over de verschillende behandelmethoden onmisbaar. Er is extra aandacht gegeven aan de medicamenteuze overtijdbehandeling, omdat deze behandelmethode veilig door de huisarts uitgevoerd kan worden. Aangezien de nazorg in veel gevallen door de huisarts geschiedt, meestal op verzoek van de vrouw, zult u ook moeten weten wat bij een nacontrole belangrijk is.

Het NHG heeft een Standpunt Effectiviteit en veiligheid van medicamenteuze overtijdbehandeling in de huisartsenpraktijk vastgesteld en geconcludeerd dat de huisarts dit veilig en effectief kan. De Expertgroep Seksuele gezondheid heeft een Leidraad Huisartsenzorg bij een onbedoelde zwangerschap ontwikkeld waar de belangrijkste stappen en elementen kort zijn beschreven en een folder met alle relevante informatie voor de vrouw.

Daar waar we refereren naar vrouwen, wordt bedoeld: 'vrouwen en anderen die ongewenst zwanger zijn.'

Deze cursus bestaat uit twee modules en een eindtoets.