Het Prikkelbaredarmsyndroom (PDS) of Irritable Bowel Syndrome (IBS) is een verstoring van de functie van het maag-darmkanaal, met name van de dikke darm. Er is geen afwijking of ziekte in de darmen te vinden, maar dus wel een verstoorde functie. Het is een veel voorkomende chronische darmaandoening. Naar schatting komt het voor bij ruim 10% van de Nederlanders. PDS is de meest voorkomende functionele darmaandoening in zowel de eerste als de tweede lijn.
Bij patiënten met PDS is er vaak sprake van een veranderde beweeglijkheid en gevoeligheid van de darmen. Dit kan resulteren in ofwel diarree ofwel obstipatie, en klachten van buikpijn. Kenmerkend is dat de zenuwen in de darmwand bij ruim 60% van patiënten met PDS gevoeliger zijn voor prikkels, vaak alledaagse zaken zoals voeding en gasvorming. Regelmatig spelen spanningen/stress een rol in de ernst van de klachten.
PDS wordt steeds meer gezien als een verstoring in de hersen-darm-as, waarbij de darmen verstoorde signalen aan de hersenen geven en de hersenen verstoorde signalen aan de darmen, of beide.
De klachten zijn dikwijls invaliderend en hebben een grote impact op de kwaliteit van leven. PDS zorgt niet zelden voor ziekteverzuim en beperking in het sociaal functioneren.
