Wet zorg en dwang: zicht op alternatieven voor onvrijwillige zorg

Met ingang van 1 januari 2020 is de Wet zorg en dwang (Wzd) in werking getreden. Het is een van de bepalende wetten op het gebied van patiëntenrechten in de zorg voor mensen met een psychogeriatrische aandoening of een verstandelijke beperking. De wet heeft twee voorname doelen:

1. het voorkómen van de toepassing van onvrijwillige zorg;
2. én het goed borgen van het inzetten en de afbouw van onvrijwillige zorg, om zo de rechtspositie van de cliënt beter te borgen in een sector waar het – méér dan om behandeling – gaat om verplegen, verzorgen en begeleiden.
    

De invoering van de Wet zorg en dwang vindt plaats in een samenleving waarin dwang in de zorg als een steeds minder gebruikelijke manier van handelen wordt gezien, en waarbij patiëntenrechten steeds belangrijker worden. De Wet zorg en dwang introduceert diverse nieuwe rollen, zoals de zorgverantwoordelijke en de Wzd-functionaris, evenals een stappenplan voor het (mogen) inzetten van onvrijwillige zorg indien daarmee ernstig nadeel wordt voorkomen. 

Deze cursus behandelt deze begrippen, maar concentreert zich vooral op het eerste doel van de Wzd: het voorkómen van de inzet van onvrijwillige zorg. Hiervoor is inzicht nodig in de alternatieven voor onvrijwillige zorg, en de methoden om – door een cyclisch proces – zicht te krijgen op alternatieven. Jaap Kappert gaat in gesprek met Peter Hoekstra over de praktische toepassing van dit proces in verschillende casussen.